Chủ Nhật, 18 tháng 12, 2016

Văn Bàn, Lào Cai: Chính quyền “bất lực” trước nạn khai thác khoáng sản? |

(Xây đắp) - Công trường khai mỏ rầm rập, hàng đoàn xe vận chuyển hạng nặng thi nhau chở cát trong khoảng các bãi cát ở xã Dương Quỳ, thị xã Văn Bàn đi bán kiếm lời mỗi ngày. QL 279 bị băm nát, tài nguyên khoáng sản bị “trộm cắp” không thương tiếc. Điều lạ cả mấy năm trời bị “đục khoét” tương tự, tại sao lãnh đạo UBND thị xã Văn Bàn lại “không hay biết”?


Đoàn xe chuyển vận hạng nặng chở cát từ huyện Văn Bàn sang thị xã Than Uyên, thức giấc Lai Châu hàng ngày phá nát QL 279.

Có hay không việc ông Đỗ Văn Duy, Chủ toạ huyện “ngó lơ” cho sai phạm để tài nguyên bị chảy máu, rút ruột? Đã tới lúc các tập đoàn chức năng cần phải sớm khiến cho rõ trách nhiệm của người đứng đầu!


Trụ sở UBND quận Văn Bàn, Lào Cai.

Con voi chui lọt lỗ kim”

Mua bán với phóng viên, anh Hoàng Văn Khánh, trưởng thôn 13 san sớt: Khu bãi bồi này trước rất rộng, bà con dùng để trồng màu nhưng mở đầu bị đào xới, kể từ khi Tổ chức kinh doanh Ecotech Việt Nam (có liên hệ ở thôn 3, Khổi Nghè, phường Sơn Thủy, huyện Văn Bàn, Lào Cai) đào bới, nào hút lòng suối Chăn xong xuôi. Theo “lời hứa” thì sau khi đào đãi hoàn thành sẽ bàn giao lại mặt bằng cho cư dân địa phương. Nhưng sau khi xúc – hút lên, phá nát hết bãi soi thì cũng là lúc tổ chức này “mất hút”, bỏ mặc bãi đất lôm nhôm. Phương pháp đây 3 năm, có anh tên Quỳnh tới đây thuê đấy ở thôn. Có 2 thôn là 9 và 13 đã ký hợp đồng cho thuê khu bãi này để anh Quỳnh khai thác cát, mỗi năm lấy 50 triệu tiền bãi. Số tiền này được “chia đôi” cho 2 thôn để thôn khiến… quỹ. Đến nay, các đối tác đã ký hợp đồng với nhau được 3 năm.


Ông Hoàng Văn Khánh, trưởng thôn 13 xã Văn Quỳ cho biết: “Chúng tôi cho thuê bãi”.

Xuống bãi cát của ông chủ tên Quỳnh, phóng viên quan sát thấy cả 1 bãi soi ven suối Chăn bát ngát đang được khai thác ào ạt. Hàng ngàn khối cát được đào đãi, sàng xảy, phân loại… cứ xe nào vào tậu cũng được. Không cần hóa đơn, hồ sơ gì, chỉ cần tiền là kết thúc. Hỏi một người đang làm 1 bãi ở đây, được biết: bãi cát này ngoài của “ông trùm” tên Quỳnh ra, còn có ông Tuấn ở phía trên phương pháp chừng 1km. Rồi vài đầu nậu nhỏ xíu cũng “đóng luật” nên khiến cho ăn theo. Hiện trạng khai thác thì vô cùng bát nháo. Lòng suối Chăn bị cày xới tan tành, ô nhiễm không gian… không theo một quy chuẩn nào cả. Phía ven bờ, người dân vẫn phải kè để phòng sạt lở. Còn trong bãi thì mặc sức xúc…


Bến bãi của ông Quỳnh, một “ông trùm” khai thác cát.

Theo tò mò của phóng viên, hiện trạng khai thác khoáng sản trên khu vực quận Văn Bàn là khá thông thường. Tiêu biểu và lâng láo nhất là khai thác cát ở Dương Quỳ, vàng ở Nậm Xây và Minh Lương. Đã có rộng rãi người chết ở 2 bãi vàng Minh Lương và Nậm Xây. Đương nhiên các sự việc này đều mau lẹ được bịt đi bởi 1 số “lực lượng lợi ích”.

Trao đổi với phóng viên, anh Nguyễn Văn Đông, nhà đất ngay ven QL 279 giận dữ than thở: hàng ngày, đoàn xe của một vài công ty như Phương Nhung, Huy Hoàng nào đó bên Than Uyên (Lai Châu) cứ kìn kìn chở cát qua đây, đoàn xe này chạy đến đâu, trục đường rung đến đó. Phổ quát con đường đã hỏng. Nhìn đoạn đường cứ đoạn làm cho, đoạn nát mà nhiều cư dân không khỏi xót xa. Anh Đông chính trực đặt dấu hỏi, vai trò của các tập đoàn tính năng ở đâu khi để xảy ra tình trạng trên. Các hàng ngũ CSGT, Thanh tra liên lạc ở đâu khi hàng ngày để tuyến trục đường QL 279 bị xe vận chuyển “băm nát”.

Chốc lát, tài nguyên thì bị mất và nhà nước thất thu vì bị trốn thuế, còn cơ sở hạ tầng thì bị “băm nát”.

Có tín hiệu bao che, bảo vệ?

Để rộng tuyến đường dư luận, phóng viên đã địa chỉ đến số laptop của ông Đỗ Văn Duy về một số nhân tố trên địa bàn huyện Văn Bàn như việc xây nhà không giấy phép tại phố Khánh Im Hạ, quy hoạch chợ và các tồn đọng trong khai thác khoáng sản… Tuy nhiên, ông này lại “vặn vẹo” và nghĩ là: ví như đến huyện Văn Bàn thì phải xin phép làm việc với Ban Truyền đạo Thị xã ủy, đây là tổ chức phát ngôn của… quận. Sau khi đẩy “quả bóng bổn phận” sang đây, ông này cúp máy.

Địa chỉ với 1 chỉ đạo Phòng Khoáng sản và Không gian thị xã Văn Bàn, ông này cho biết: ông sắp được luân chuyển công việc nên không có phát ngôn gì. Ông cũng cho nhân thức: tại khu vực phố Dương Quỳ, có một công ty độc nhất mới được cấp phép là công ty Quốc Đạt. Còn không cấp cho một đối tượng, tư nhân nào khác. Địa chỉ với ông Chính, chủ doanh nghiệp Quốc Đạt, ông này cho nhân thức: mấy điểm khai thác cát mà phóng viên hỏi ko phải là của mình mà do người khác họ khiến trong khoảng trước.

Sau đó phóng viên có trao đổi với ông Quỳnh, chủ bãi cát ở khu vực thôn 9 và 13 về thực trạng khai thác khoáng sản. Ông Quỳnh cho nhân thức chính mình làm cho lâu rồi, bãi cát có giấy phép để phục vụ... vùng quê mới. Giờ hết giấy phép rồi và đang chờ cấp mới. Trước những nghi vấn của phóng viên về hoạt động khai thác khoáng sản, dù rằng đã hết giấy phép, phải hoàn nguyên, bảo vệ không gian mà tại sao đơn vị này vẫn khai thác cát, sỏi mang đi bán, không những thế, hàng ngày có hàng mấy chục xe vận tải hạng nặng với hàng nghìn khối cát được mang bán trái phép... ông Quỳnh không trả lời được và cũng lấy nguyên nhân bận đi đám ma rồi bỏ đi.

Tiếp diễn đi lên hướng quận Văn Bàn, cũng dọc theo suối Chăn, một điểm khai thác cát rần rộ khác sinh ra trước mặt. Điểm khai thác này được cho là của ông Tuấn, cũng là một “ông trùm” khai thác cát ở đây. Ngay tại điểm bãi này, phóng viên thấy tại lòng suối vẫn còn nguyên máy bơm, máy xúc, ô tô và cả ngàn khối cát được bơm lên chờ tiêu thụ. Liên hệ với ông Tuấn, người đc cho là chủ bãi, ông này thừa nhận là bãi chưa có giấy phép khai thác tài nguyên. Nhưng với nguyên do đang…. xin phép nên ông có để đồng đội làm.


Bến bãi của ông Tuấn.


“Cát tặc” băm nát lòng suối, bờ sông…

Việc tại địa bàn xã Dương Quỳ, quận Văn Bàn “sừng sững” mọc lên những bãi cát “to con” nạo hút lòng suối Chăn đã làm cho dư luận nghi ngại có sự “ăn dơ”, móc ngoặc, khiến ăn bát nháo ở đây. Suốt một thời điểm dài, không có tổ chức tác dụng nào báo cáo. Nhà nước thiệt thòi hàng trăm tỷ đồng tiền tài nguyên. Bên cạnh những kẻ bất chấp quy tắc pháp luật lại thừa hưởng lợi. Vậy số tiền lớn chiếm được trong khoảng việc bán khoáng sản này sẽ “đi đâu, về đâu”? được “chia chác” cho những bạn nào? Vai trò bổn phận của các hàng ngũ tác dụng như Cảnh sát không gian, kinh tế, khoáng sản môi trường… cũng như chủ tịch quận Văn Bàn đến đâu khi để xảy ra nạn “ăn trộm tài nguyên”?


Những “ông trùm” mặc sức nạo, hút, rút ruột thiên nhiên.

Tiếp diễn thăm dò, phóng viên được biết: không chỉ có nạn khai thác cát tại xã Dương Quỳ, hiện trạng khai thác, đào đãi vàng ở khu rừng Vầu, rừng Sác tại phố Minh Lương vẫn còn. Về đêm, đứng dưới các con phố nhìn lên, ánh điện từ các bãi tiến thưởng sáng như “sao đổi ngôi”. Trước đó, trạng thái sạt lở đất tại bãi tiến thưởng Nậm Xây gây chết hàng chục người cũng mau lẹ bị “vùi dập, che lấp” để sớm chìm tham gia quên béng.


Các công cụ khai thác ngang nhiên, công khai, bất chấp bến bãi hết hạn hoặc chưa được cấp phép.

Đã đến lúc cần sớm làm rõ vai trò, trách nhiệm của địa phương trước nạn chảy máu tài nguyên hơn là viển vông, vòng vèo, bào chữa. Dư luận đặt dấu hỏi: Thủ tướng Chính phủ đã có hồ hết văn bản, Chỉ thị nêu rõ: Ví như địa phương nào để xảy ra trạng thái khai thác khoáng sản trái phép, nghĩa vụ đó phải thuộc về người đứng đầu. Vậy, nghĩa vụ của ông Đỗ Văn Duy, Chủ toạ UBND thị xã Văn Bàn đến đâu khi để xảy ra những hiện trạng nêu trên, khác biệt là vụ sạt lở đất ở bãi vàng Nậm Xây? Đã tới lúc các cơ quan tính năng cần vào cuộc, khiến cho rõ nghĩa vụ.

Đức Hải – Vĩnh Bảo


Đọc thêm: Máy bơm ly tâm giá rẻ

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét