Đối mặt với đội quân viễn chinh Pháp được vũ trang xe tăng, máy bay, súng ống hiện đại, nhóm vũ trang thủ đô chỉ có khoảng 2.000 cây súng, ít lựu đạn, nhưng đã chống chọi gan góc cầm chân đối thủ suốt 2 bốn tuần.
Thiếu tướng Ngô Huy Phát, nguyên Cục trưởng Bộ Tổng tham vấn quân đội nhân dân vn, khi đó là lính giao thông Quân khu 2 kể, khi tiến vào Hà Nội, quân Pháp đóng tại đa dạng trọng tâm như: thành Hà Nội, Phủ toàn quyền cũ, nhà thương Đồn Thủy, sân bay Gia Lâm... Cuối tháng 11/1946, Pháp huy động khoảng 6.500 quân, 40 xe tăng, 19 máy bay và hàng trăm xe quân sự.
Cảm tử quân với bom ba càng sẵn sàng tiêu diệt quân Pháp. Ảnh: Tư liệu.
Lực lượng vũ trang thủ đô khi đó chỉ khoảng 2.000 cây súng, mỗi tiểu đoàn có 2-3 khẩu trung liên, 2-3 khẩu tiểu liên và carbin, còn lại toàn súng trường. “Tôi có khẩu pháo Nga cao hơn đầu vì nhỏ dại. Để tiến công lại xe tăng, ta chỉ có mìn tự tạo và bom ba càng. Lựu đạn thì lấy được một ít của Nhật, của Tây, của Tàu và một ít lựu đạn Phan Đình Phùng ta đóng chai, nhưng chất lượng kém, có quả nổ, quả không, thậm chí có quả nổ trên tay”, thiếu tướng Ngô Huy Phát nói.
Để đương đầu với quân Pháp, quân nhân đã có ý định thiết kế hàng ngũ “bắn tỉa săn Tây”, sử dụng triệt để đạn của quân Pháp bắn không nổ, khoan thân đạn để đặt kíp nổ và dây cháy chậm chạp, đốt tấn công các điểm chốt giữ của Pháp. Những chàng thanh niên Thủ đô khi ấy đã thông minh dùng chai xăng để tiến công xe tăng, sử dụng chai sỏi, chai vôi bột để tấn công bộ binh, dùng pháo cối, pháo tép nghi binh.
Đại tá Nguyễn Trọng Hàm (nguyên Phó Tham mưu trưởng Quân khu Hà Nội) cho hay, Thủ đô ngày ấy “mỗi ngôi nhà là một pháo đài, mỗi đường xã là một chiến tuyến, mỗi người dân là một đội viên”. Những thiết bị tủ, giường, bàn ghế… được mang ra các con phố lập thành những chiến lũy, cản tuyến phố hành binh của quân Pháp. Những đường giao liên được đào xuyên tường nhiều căn nhà lại trở thành “trận đồ bát quái”, tàn phá sinh lực địch.
Những trận chiến khốc liệt
Đêm 19/12/1946, quân Pháp tiến công Bắc Bộ phủ, trụ sở của Chính phủ khi đó (nay là Nhà khách Chính phủ số 12 Ngô Quyền). Khi chúng dùng xe tăng yểm trợ, các cảm tử quân ấp ủ bom ba càng lao vào phá hủy chiến xa. Hàng loạt bom, chai cháy, lựu đạn từ các cửa sổ tung xuống đầu quân Pháp khiến chúng bối rối toá chạy. 8h ngày 20/12/1946, lực lượng trang bị thủ đô rút sang Bưu điện Bờ Hồ, cùng với tự vệ công nhân bưu điện tiến công quân Pháp đến chiều tối.
Trong cuộc chiến trước tiên này, quân Pháp tuy nhận được Bắc Bộ phủ, nhưng hàng trăm bộ đội lê dương bị tàn phá, 4 xe tăng và xe bọc thép bị phá hủy. Về phía lính Việt Nam, 45 đội viên hy sinh.
Trận chiến được xem là khốc liệt nhất trong 60 ngày đêm khói lửa là ở chợ Đồng Xuân. Với mục tiêu đánh thẳng vào trọng tâm chỉ huy Liên khu 1 (nơi tập trung các tổ chức đầu não của Đảng, Nhà nước), ngày 11-13/2/1947, quân Pháp cho tàu bay ném bom bắn phá liên tiếp tham gia chợ Đồng Xuân và các xã Hàng Cót, Hàng Lược, Hàng Trục đường, Hàng Bạc, Mã Mây... Chúng sử dụng hỏa lực tiến công theo bốn hướng, hướng tiến công chủ quản là xe tăng dẫn bộ binh tấn công tham gia sân bóng sau chợ, rồi tiến sang chỗ đóng quân của Ban chỉ đạo tiểu đoàn 101.
Mờ sáng 14/2/1947, phi cơ Pháp tiếp diễn ném bom, bắn phá chợ Đồng Xuân và thị trấn xung quanh. Hơn 400 quân và hàng chục xe cơ giới bủa vây chợ. Đợi cho xe tăng Pháp tiến vào siêu thị, bộ binh địch vừa đến, bộ đội vietnam trong khoảng các quầy hàng xông ra đánh giáp lá cà. Sau rộng rãi ngày giằng co, những người bộ đội quyết tử quân của Hà Nội đã đẩy lui quân Pháp khỏi phố Hàng Chiếu, Hàng Gạo, chợ Đồng Xuân. Toàn trận địa trở lại nguyên vị trí thuở đầu.
Theo ông Vũ Tâm, nguyên Trung đội trưởng thuộc Tiểu đoàn 101 Cảm tử Hà Nội tại Đồng Xuân, cuộc chiến đấu ở chợ Đồng Xuân đi tham gia lịch sử thủ đô bởi 4 cái nhất: cuộc chiến này quân Pháp đã sử dụng quân lớn nhất và tinh nhuệ nhất. Quân Pháp dùng binh hỏa lực mạnh nhất gồm pháo binh, phi cơ dội bom; trận đánh kéo dài nhất trong khoảng 5h sáng tới 22h giờ đêm và thương vong của nhì bên phổ quát nhất (quân Pháp gần 200 người, 4 xe tăng; vietnam hy sinh 15 quân nhân, bị thương 19 người).
Quán ăn Đồng Xuân, nơi diễn ra trận chiến đấu ác độc liệt với thực dân Pháp vào ngày 1412/1947. Ảnh: Võ Hải.
Sau cuộc chiến ở khu Đồng Xuân, địa bàn chống chọi của Liên khu 1 thu hẹp phổ quát. Đại tá Nguyễn Trọng Hàm (cảm tử quân Thủ đô, nguyên Phó Tham vấn trưởng Quân khu Thủ đô), kể lương thực chỉ còn ăn được 5 bữa, mỗi khẩu pháo còn làng nhàng 4-5 viên đạn. Dù thế, Trung đoàn Hà Nội vẫn quyết tử bám trụ, củng cố công sự, trận địa và yêu cầu tiếp tế gấp đạn súng trường và gạo, bên ngoài đánh mạnh để kiềm chế nhạo quân địch... Nhưng những người lính lại thu được chỉ thị rút quân.
"Bằng hữu rất băn khoăn, nói Chủ tịch Hồ Chí Minh giao cảm tử nhưng đã chết đâu mà rút. Chúng tôi phải giảng nghĩa là tranh đấu cầm chân địch cho quân ta chuyển vận tranh bị lương thực ra ngoài phục vụ trường kỳ binh đao, cùng lúc những chiến sĩ đã chiến đấu trực tiếp, được tôi rèn sẽ là nòng cột xây dựng nhóm chiến đấu sau này", Nguyên Bí thơ Thành ủy, Chủ tịch Ủy ban hành chính binh lửa Thủ đô Nguyễn Văn Trân kể lại.
Ngày 17/2/1947, sau 60 hôm sớm cầm chân quân Pháp, Trung đoàn thủ đô bắt đầu rút khỏi nội thành, đến 3h sáng hôm sau quy tụ bình an ở Phúc Im. Trước khi rút đi, phổ biến chàng trai, cô gái đã viết lên các bức tường câu thơ “ra đi hứa hẹn ngày về”: “Mùa xuân đi không nuối tiếc nữa đời hương/ Em lòng ơi giữ lấy giấc mơ hường/ Ai mải miết một trời son với phấn/ Ta hùng anh lừng hát tiến khởi hành”.
|
Sau 60 sớm hôm chiến đấu khởi đầu toàn quốc kháng chiến, quân và dân thủ đô đã kết thúc nhiệm vụ bảo kê bình yên các tập đoàn đầu não của Đảng, Chính phủ; di tản được nhiều phần dân chúng; đưa một khối lượng lớn máy móc, trang bị lên chiến khu; hủy hoại trên 2.000 quân nhân Pháp, bắt khoảng 400 tên, tàn phá 22 xe tăng, xe thiết giáp, 31 xe vận tải, bắn rơi một máy bay, bắn hỏng 7 tàu bay, bắn chìm 2 cano. Các địa phương có thời gian chuẩn bị đội ngũ chủ động bước tham gia cuộc binh cách trường kỳ. Quân đội vietnam vừa tiến công, vừa sản xuất hàng ngũ, từ 5 tiểu đoàn Vệ quốc quân ban đầu sau phát hành thành 3 trung đoàn chủ lực. |
Xem thêm: Máy bơm ly tâm giá rẻ
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét